Żywienie bydła mlecznego - jak uzyskać mleko wysokiej jakości?

Żywienie bydła mlecznego jest najważniejszym czynnikiem wpływającym na jakość i ilość mleka, które uzyskujemy podczas hodowli. Prawidłowe żywienie krów zależne jest między innymi od pory roku, okresu laktacji, czy wagi danego bydła. W poniższym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje, które są niezbędne dla wydajnej hodowli bydła mlecznego. Zapraszamy do lektury!

---

 

Żywienie bydła mlecznego - rodzaje paszy

Oczywiście najważniejszym elementem w żywieniu bydła jest pasza. Podzielić można ją na dwa rodzaje: pasze objętościowe i pasze treściwe.

Pasze objętościowe

Przeważają w żywieniu bydła mlecznego i dzielą się na pasze soczyste oraz pasze suche. Te pierwsze to przede wszystkim kiszonki i zielonki. Pasze suche natomiast to siano i słoma. Najczęściej stosuje się w tym wypadku sianokiszonki i kiszonki z kukurydzy.

Pasze treściwe

Pasze treściwe to najczęściej mieszanki ziaren zbóż, roślin motylkowatych oraz śruty poekstrakcyjne. Ilość zadawanej paszy treściwej zmienia się w zależności od poziomu produkcji mleka.

Dodatki do pasz

Aby zwiększyć poziom wartości odżywczych w paszy, stosuje się różnego rodzaju dodatki paszowe. W ten sposób zwierzęta mogą w łatwy sposób uzupełnić niedobór aminokwasów, witamin, białka i składników mineralnych. Przykładowym dodatkiem jest między innymi środek Biorumen. Zapobiega on między innymi występowaniu kwasicy. Warto również zaopatrzyć się w lizawki.

Stosunek pasz objętościowych do pasz treściwych

Jak już wspomnieliśmy, pasze objętościowe przeważają nad paszami treściwymi w żywieniu bydła mlecznego. Ich stosunek różni się w zależności od cyklu produkcyjnego. Zaleca się, aby stosunek pasz objętościowych do pasz treściwych wynosił:

• w pierwszej fazie laktacji - od 30-50% do 60-50%,
• w drugiej fazie laktacji - 60-70% do 40-30%,
• w trzeciej fazie laktacji - 80-100% do 20-0%,
• w fazie zasuszenia - 90-100% do 10-0%.

Żywienie bydła a zawartość tłuszczu i białka w mleku

Zwróćmy uwagę, że żywienie bydła ma niezwykle duży wpływ na jakość mleka. Nieprawidłowe karmienie naszych zwierząt może znacznie obniżyć zawartość tłuszczu w produkowanym mleku. Ilość tłuszczu w mleku może zostać obniżone przez zbyt duży udział pasz treściwych, zwiększenie spożywanej paszy oraz przez zbyt duże rozdrobnienie pasz suchej. Na zawartość białka w mleku wpływ ma przede wszystkim okres laktacji. Żywienie bydła znikomo oddziałuje na jego ilość w mleku.

Na co zwrócić uwagę przy żywieniu krów?

Istnieje kilka aspektów, które powinniśmy zabrać pod uwagę przy prawidłowym żywieniu bydła. 

Odpowiednia ilość paszy

Przede wszystkim musimy odpowiednio zbilansować dawkę paszową, która musi być zgodna z zapotrzebowaniem naszych zwierząt. Najlepiej powierzyć to odpowiedniemu doradcy żywieniowemu, który dobierze optymalną dietę. Pamiętajmy, że ilość zadawanej paszy musi być dostosowana do stanu fizjologicznego zwierzęcia (poziom produkcji, okres laktacji bądź zasuszenia). Dodatkowo powinniśmy przeprowadzać dwa lub trzy odpasy w celu dawkowania paszy. 

Jakość paszy

Niezwykle ważna jest również jakość zadawanej paszy - zwróćmy więc uwagę czy pasza, którą chcemy zadać zwierzętom nie jest nadpleśniała lub nieświeża. Pamiętajmy również o sprzątaniu niedojadów, aby utrzymać odpowiednią higienę pożywienia. Powinniśmy również kontrolować bydło, aby krowy zasuszone nie podjadały paszy krowom w pełnej laktacji.

Woda

Niezwykle ważnym elementem w żywieniu bydła jest oczywiście woda. Najlepiej, aby krowy miały do niej stały dostęp. W takim wypadku musimy zaopatrzyć się w odpowiednie poidła dla bydła, które pozwolą nam na dostarczanie świeżej i czystej wody dla naszych zwierząt. Przyjmuje się, że krowa zużywa 50 litrów wody dziennie (lub około 4 litry wody na 1 litr mleka).

Podstawowe systemy żywienia bydła

Wyróżnia się trzy systemy żywienia krów.

System żywienia TMR - Total Mixed Ration

Jest najpowszechniej stosowanym systemem żywienia w zmodernizowanych gospodarstwach na całym świecie. System ten polega na stosowaniu paszy, która składa się zarówno z paszy objętościowej jak i paszy treściwej. Zawiera również dodatki mineralno-witaminowe. Wszystkie składniki takiej paszy są rozdrobnione i wymieszane, dzięki czemu unikamy zwiększonego ryzyka wystąpienia chorób metabolicznych (które są spowodowane wyjadaniem przez krowy smaczniejszych pasz zawierających dużą ilość lekkostrawnych węglowodanów). W tym systemie dzieli się pasze na dwie lub trzy grupy żywieniowe, które zadawane są w zależności od okresu laktacji.

Tradycyjny system żywienia bydła

Żywienie bydła według tego systemu polega na oddzielnym zadawaniu pasz objętościowych i pasz treściwych. Główną zaletą tego systemu jest możliwość selektywnego zadawania paszy w odpowiedniej ilości, natomiast największą wadą jest zwiększone ryzyko chorób metabolicznych (wyjadanie smaczniejszych pasz).

System żywienia PMR - Partially Mixed Ration

W tym systemie zadawana jest pasza półkompletna. Oznacza to, że wszystkim krowom zadaje się jedną paszę, która dostosowana jest dla krów produkujących 25 kg mleka dziennie. Dla zwierząt, które wytwarzają większą ilość mleka, podaje się dodatkowo paszę treściwą, która uzupełnia braki żywieniowe.

Mamy nadzieję, że powyższe informację będą pomocne przy hodowli bydła, a produkcja mleka stanie się wydajniejsza! Zachęcamy do śledzenia naszego bloga, na którym będziemy publikować różnego rodzaju porady rolnicze.